VIb


Część VI-b
KWIATY I ROŚLINY

W tej części blogu o kwiatach i roślinach mojego ogrodu, przedstawię ciekawą kolekcję największej grupy roślin jaką stanowią byliny ogrodowe... Na mojej przydomowej działce są to podstawowe rośliny, tworzące wystrój całoroczny ogrodu oraz jego kolorystykę od wiosny do późnej jesieni..



  
BYLINY
LILIOWIEC - Liliowiec jest rośliną naturalnie rosnącą w Azji Wschodniej. Jego kwiaty są koloru jasnożółtego lub pomarańczowego. Od niedawna
dostępne są inne barwy tej rośliny, stworzone za pomocą krzyżówek przez specjalizujących się w tym hodowców. Kształtem przypominają kwiaty lilii. Przekwitają one szybko, ale rozkwitają w regularnych odstępach, co sprawia, że dekoruje nasze ogrody przez dłuższy czas. Liście ma podłużne i trawiaste. Nawet po przekwitnięciu dają roślinie dekoracyjny charakter. Liście liliowca są soczysto zielone przez cały czas, od kiedy wczesną wiosną wyjdą z ziemi. Roślina osiąga wysokość do 1 metra. Charakterystyczną jej cechą jest to, że liliowiec rośnie kępami. Po kilku latach, kiedy kwiat się dobrze rozrośnie i ukorzeni, osiąga największy urok..


 
Liliowiec nie wymaga żyznej gleby. Stanowisko powinno być słoneczne, ale może być lekko zacienione. Rozmnaża się go poprzez podzielenie karp. Wielu ogrodników ceni sobie liliowca za to, że jest łatwy w pielęgnacji. Jego dekoracyjny wygląd odznacza go spośród innych kwiatów. Rozmnaża się go dość łatwo. Pielęgnacja liliowców powinna się ograniczać do ich podlewania i nawożenia. Nie powinno się go za często przesadzać, lecz dopiero, gdy ukorzeni się mocno.. Kwiaty będą wtedy najpiękniejsze i najdorodniejsze.


 
Idealnie współgra z innymi roślinami wilgociolubnymi. Nadaje się do sadzenia nad brzegami zbiorników wodnych oraz w grupach ogrodowych. Stosuje się go do ozdabiania rabat. Uprawia się go także na kwiat cięty. Kwitnie w czerwcu i lipcu. Bylina zostaje na zimę w ziemi. Liliowiec bez przesadzania może żyć w jednym miejscu do 15-20 lat..


 
LILIA - Bylina cebulowa należąca do rodziny liliowatych (Liliaceae), pochodząca ze strefy umiarkowanej. Wyróżniamy około 120 gatunków, które możemy podzielić stosując za kryterium obszar geograficzny w jakim występują. Wyróżniamy grupę wschodnioazjatycką, euroazjatycką i amerykańską. Wschodnioazjatycka obejmuje gatunki pochodzące głównie z Chin i Japonii, będące najbardziej popularnymi i dekoracyjnymi, a które stanowią około 60% ogółu lilii... Grupa euroazjatycka (Europa i Zachodnia Azja). Do tej grupy zalicza się Lilium martagon, której mieszańce są bardzo odporne i ciekawie się prezentują na rabatach. Większość gatunków z tej grupy nie posiada wyraźnych walorów ozdobnych. Natomiast ostatnia grupa, to gatunki amerykańskie, rosnące najlepiej w kwaśnym podłożu i miejscach zacienionych. Wysokość tych roślin waha się między 15-200 cm, pędy zakończone kwiatami zebranymi w grona lub baldachy, które mają różne wielkości jak i kształty, od kielichowatych, poprzez trąbkowe po turbanowo odgięte. Paleta barw jest tak bogata, że brakuje jedynie barwy niebieskiej. Lilie mają cebule łuskowe, liście odwrotnie lancetowate. W wyniku hodowli uzyskuje się coraz to nowsze mieszańce, rasy i odmiany. Mamy już kilka tysięcy odmian mieszańcowych i każdego roku pojawiają się nowe. Klasyfikacje tych mieszańców oparto na pochodzeniu od gatunków wyjściowych, na obszarze występowania, czy gatunków rodzicielskich lub grup odmian.

 
 

 
   Obecnie wyróżniamy następujące sekcje: •Mieszańce Azjatyckie •Mieszańce Martagon •Mieszańce Condidum •Mieszańce Amerykańskie •Mieszańce Longiflorum •Mieszańce Trąbkowe •Mieszańce Orientalne •Inne mieszańce (odmiany nie dające się zaliczyć do żadnej z wymienionych powyżej grup). Z tych wielu grup tak naprawdę na uwagę zasługują i mają największe znaczenie mieszańce azjatyckie, trąbkowe i orientalne. Mieszańce azjatyckie obejmują odmiany, które nadają się do uprawy zarówno w gruncie i pod osłonami. Wytrzymałe na mrozy, barwne i mało wymagające. To właśnie do tej grupy zalicza się tak popularną w naszych ogrodach Lilię tygrysią – lilium tigrinum, która wyrasta do 120-150 cm, ma pomarańczowe kwiaty, nakrapiane, tworzące grona. Znane odmiany tej grupy to m.in. ‘Enchantment’ (pomarańczowoczerwona), ‘Connecticut King’ (cytrynowo-żółta), ‘Cyganka’ (czerwona), ‘Mount Blanc’ (kremowobiałe). Mieszańce Trąbkowe to jedne z najpiękniejszych lilii, wśród których jest tak znana piękność jak Lilium regale – lilia królewska o pachnących, trąbkowatych kwiatach, której ojczyzną są Chiny- są to dość wysokie rośliny, które mogą osiągnąć nawet 2 metry wysokości: są raczej odporne na mróz, choć zaleca się okrycie ich torfem bądź liśćmi. Mieszańce orientalne to najpiękniejsze z lilii, jednak i najbardziej wymagające. Nie wytrzymują naszych zim, dlatego trzeba na zimę cebulki wykopywać z ziemi na przechowane w pomieszczeniu w temp. 2ºC. Znaną odmianą tej grupy jest m.in. ‘Cassablnaca’ (biała),’Jamboree’ (purpurowoczerwona)..
 Będąc przejazdem w okolicach Częstochowy, nabyłem na olbrzymiej plantacji tych pięknych kwiatów, kilka różnokolorowych odmian.. A oto one na fotkach poniżej..


 
  Lilie dobrze się czują w naszych warunkach klimatycznych, dobrze znoszą nasze zimy za wyjątkiem lilii orientalnych z okolic równika, które trzeba na zimę wykopać. Mimo, że większość odmian lilii znosi nasze zimy, to jednak zaleca się ich okrywanie, które zapobiega wahaniom temperatury jak również chroni przed późnymi przymrozkami wiosennymi. Pamiętajmy, że lilie do prawidłowego kwitnienia wymagają przechłodzenia cebul. Stanowiska dla tych kwiatów winny być słoneczne, gleba głęboko uprawiona, próchnicza, lekko kwaśna (pH 4,5-5,5). Lubią dość wilgotne podłoże, jak i powietrze, więc dobrze się czują przy zbiornikach wodnych. Korzystnie jest, gdy lilie są zabezpieczone osłonami z krzewów od strony północnej, co chroni je przed zimnym wiatrem. Cebule lilii wykopujemy co 2-3 lata. Ważne aby przestrzegać terminów sadzenia lilii. Większość lilii zimujących w gruncie sadzi się od końca września do początku października. Cebule lilii białej Liliom condidum sadzimy najwcześniej, bo już pod koniec sierpnia. Sadzimy w rozstawie 20 x 20 cm, na głębokość równą trzykrotnej wysokości cebul, czyli około 10-15 cm. Lilię białą sadzimy na taką głębokość, aby grubość pokrywy nie przekraczała 5 cm. Cebule wrażliwe na mróz wykopujemy w październiku, przechowując przez zimę przysypane torfem w temp. 2-3ºC. Na przełomie marca, kwietnia ponownie wysadzamy. Lilie wymagają umiarkowanego nawożenia oraz obfitego podlewania.. Ważny jest również dobry drenaż, aby w czasie spoczynku ziemia była odpowiednio sucha. W okresie wegetacji dobrze jest ściółkować lilie np. torfem, aby ziemia była stale wilgotna. Lilie rozmnażamy zarówno z nasion jak i cebulek przybyszowych powstających z boku cebul matecznych, w pachwinach liści, na pędach kwiatowych, u podstawy łusek cebuli traktowanych jako sadzonki, u podstawy sadzonek sporządzonych z liści odciętych u nasady z kawałkiem łodygi (ta metoda ma zastosowanie wyłącznie u lilii o wąskich liściach). Kwitną maj - wrzesień.



 
     DZIEWANNA OMĄCZONA - Roślina dwuletnia wys.160 cm. Dekoracyjne są srebrzystoszare rozety liściowe i smukłe, miękko owłosione pędy z żółtymi kwiatami. Siew nasion w maju-czerwcu do skrzynek lub palet. W temperaturze 15 st.C kiełkują już po 14 -20 dniach. Siewki pikuje się do doniczek o średnicy 7-8 cm. Na miejsce stałe wysadza się od lipca do października w odległości 40 -50 cm. Wymaga gleb piaszczystych przepuszczalnych, bogatych w wapń. Kwitnie od czerwca do września następnego roku.


DALIA - Dalie zwane również georginiami, należą do rodziny złożonych (Compositae) i pochodzą z Meksyku i Gwatemali. W Europie pojawiły się w II poł. XVIII w., a ich nazwa pochodzi od nazwiska szwedzkiego botanika Andreasa Dala. Prace hodowlane sprawiły, że z tych kwiatów stworzono tysiące odmian i trudno obecnie spotkać podobny rodzaj roślin, który mógłby się poszczycić takim bogactwem form. Dalie, to rośliny o wysokości 20-150 cm zależnie od formy, korzeniach bulwiasto zgrubiałych, łodygach grubych, rozgałęzionych, wewnątrz pustych, liściach pierzastych. Koszyczki kwiatowe osadzone na długich wierzchołkach, o różnej wielkości i niemal wszystkich barwach. Wszystkie dalie mieszańcowe oznaczane są jako Dalia x cultorum- dalia ogrodowa. Budowa koszyczków jak i wysokość, są tymi kryteriami, jakie stosuje się przy podziale dalii ogrodowych. Ja posadziłem Dalie karłowe, niskie i o różnych koszyczkach. Znane polskie odmiany tej grupy to m.in. ‘Alaska’ (białe), ‘Corrida’ (czerwonopomarańczowe), ‘Syrena’ (lilaróżowe), ‘Jantar’ (pomarańczowe).



 
  Dalie wymagają stanowiska słonecznego lub lekko zacienionego, gleby przepuszczalnej, lekko wilgotnej, zasobnej w składniki pokarmowe. Rozmnażamy je zarówno wegetatywnie jak i generatywnie. Sadzonkowanie, to bardzo wydajna metoda rozmnażania, polegająca na pozyskaniu kilkucentymetrowych pędów wraz z tzw. piętką, które sadzonkuje się w perlicie lub piasku, utrzymując temperaturę 20 ºC. Sadzonki pozyskujemy z bulw, które sadzimy w lutym pod osłonami w ziemi - torfie. Stosujmy ukorzeniacz. Po ukorzenieniu (2-4 tygodnie) rośliny się uprawia w temp. 14-18 ºC. Bardziej popularną metodą rozmnażania jest podział bulw- karp, co czynimy przed samym sadzeniem, zwracając uwagę na to, aby każda oddzielona część miała, co najmniej jeden wykształcony pąk. Tego typu rozmnażanie pozwala, co najwyżej potroić liczbę roślin. Rozmnażanie generatywne jest możliwe, tylko u niektórych pojedynczych dalii np. ‘Top mix’. Nasiona wysiewamy luty- marzec, temperatura kiełkowania 18-20 ºC, pikowanie następuje po 2- 3 tyg. Wraz z wzrostem roślin przygotowujemy je do niższych temperatur. Dalie wysadzamy do gruntu po wiosennych przymrozkach (II/III dekada maja) w rozstawie, zależnie od formy: bardzo wysokie 80-100 cm, wysokie 70 cm, niskie 30-40 cm, karłowate 15-20 cm.

 
    Usuwanie przekwitłych kwiatów powoduje ładniejsze i dłuższe kwitnienie. Nawożenie umiarkowane. Trzeba uważać, aby nie przesadzić z azotem, którego nadmiar spowoduje zbytni rozrost rośliny i mniejsze kwitnienie. Wysokie odmiany na wietrznych stanowiskach wymagają palikowania. Na zimę, po pierwszych przymrozkach rośliny wykopujemy, pędy przycinamy na 10- 20 cm nad ziemią, karpy po krótkim osuszeniu powinny trafić do pomieszczeń zabezpieczonych przed mrozem 5-8 ºC. W przypadku suchych pomieszczeń przysypujemy je np. trocinami, torfem czy piaskiem. Zimą kontrolujemy, usuwając na bieżąco chore bulwy. Kwitnienie od lipca do października.


 
    JASKIER OSTRY - Bylina wyhodowana sztucznie. Odmiana dzika pochodzi z wschodniej Europy i zachodniej Azji. Jaskier dorasta do 60 centymetrów. Pędy wzniesione, pokrój krzaczasty, rozrasta się kępami ale niestety niezbyt szybko. Liście dłoniaste, jasnozielone, ząbkowane na brzegach. Kwiaty osadzone na końcach pędów, pełne. Pędy kwiatowe wyrastają nad liście.


 
Stanowisko słoneczne do półcienistego. Gleba wilgotna lub umiarkowanie wilgotna, bogata w składniki pokarmowe. Jaskier nie toleruje suchej gleby. Rozmnażanie przez wysiew nasion bezpośrednio po zebraniu lub przez podział rośliny. Jaskry bardzo często sadzone są na rabatach bylinowych, w ogrodach naturalnych. Doskonale nadaje się na kwiat cięty. Uprawiamy go w zwartych grupach, gdzie prezentuje się najefektowniej.


 
Jaskier ostry kwitnie od maja do końca czerwca. Roślina trująca. Spożycie powoduje intensywne nudności. Inne odmiany: jaskier wodny zwany włosienicznikiem, uprawiany jest w przydomowych stawach i oczkach wodnych. Latem pojawiają się białe kwiaty.



 
  MIESIĄCZNICA ROCZNA - należy do rodziny kapustowatych. Pochodzi z południowo-wschodniej Europy, ale rozprzestrzeniła się także gdzieniegdzie poza tym rejonem swojego rodzimego występowania. W Polsce czasami uprawiana, niekiedy dziczejąca. Łodyga o wysokości 30-150 cm, górą rozgałęziająca się, owłosiona. Sercowate, na brzegu lekko kolczasto ząbkowane, krótko owłosione. Kwiaty drobne, bladofioletowe, czterokrotne, zebrane w złożone grona, o przyjemnym zapachu. Kwitnie: kwiecień – czerwiec.



 
Uprawiana w ogrodach, rośnie również dziko. Używana jest do suchych bukietów. Rośnie dobrze zarówno w pełnym słońcu, jak i w miejscu zacienionym. Wymaga wilgotnego i przepuszczalnego podłoża. Łatwo rozmnaża się przez wysiew nasion. Ze względu na charakterystyczne, pojawiające się w okresie jesieni łuszczyny, roślina nazywana jest "Judaszowe srebrniki"


 
FLOKS, PŁOMYK WIECHOWATY - Płomyk wiechowaty (Phlox paniculata) to gatunek byliny z rodziny wielosiłowatych. Pochodzi z przyatlantyckiej części Ameryki Północnej, ale rozprzestrzenił się też gdzieniegdzie poza swoim rodzimym obszarem występowania, szczególnie w USA. W Polsce często uprawiany, niekiedy dziczejący.Tworzy gęste kępy o wysokości 50–120 cm. Na sztywnej, pojedynczej łodydze, kwiaty zebrane w szczytowe, wiechowate kwiatostany.


 
Najlepiej rośnie w ziemi próchniczej, stanowisko słoneczne lub półcień. Na posadzenie należy przeznaczyć więcej miejsca bo lubi się rozkrzewiać. W Polsce jest całkowicie mrozoodporny. Rozmnażanie: przez podział bryły korzeniowej (wiosną i jesienią) lub przez sadzonki pędowe lub korzeniowe. Uprawiany ze względu na swoje piękne i pachnące kwiaty na rabatach oraz na kwiat cięty. Kwitnie od lipca do sierpnia (różne odmiany różnią się terminem kwitnienia).


 
ROZWAR WIELOKWIATOWY - Bylina dorastająca do 60 cm wysokości. Posiada niebieskawo-zielone, lancetowate i ząbkowane liście. Kwiaty tej rośliny ukazują się pojedynczo lub po kilka na szczytach pędów i są dzwonkowate w kolorze niebiesko-fioletowym, białym lub różowym. Charakteryzuje się balonikowatymi pąkami.


 
Lubi miejsca nasłonecznione lub lekko cieniste. Najlepiej się czuje na glebie żyznej i przepuszczalnej o umiarkowanej wilgotności. Jest wspaniałą rośliną do sadzenia na rabatach. Jej cięte kwiaty mogą być świetną ozdobą wnętrz. Roślina ta kwitnie w lecie od czerwca do sierpnia.


 
SASANKA - Sasanka w naturalnym środowisku występuje od Europy po środkową Azję. Roślina tworząca kępy o wysokości do 20cm (bez pędów kwiatowych). Ma odziomkowe liście, 3-4 krotnie pierzaste. Liście przypominają wyglądem liście marchwi, rozrastają się dopiero po przekwitnięciu rośliny. Młoda roślina jest jedwabiście owłosiona, potem staje się coraz bardziej naga. Niebiesko-fioletowe, czerwone, różowe a nawet białe, dzwonkowate kwiaty, skierowane ku górze, osadzone są pojedynczo na pędach kwiatostanowych o długości do 40cm. Dorosłe rośliny wypuszczają nawet ponad 100 pąków kwiatowych. Po przekwitnieniu łodygi kwiatostanowe nadal rosną, w czerwcu pojawiają się dekoracyjne owocniki, z nasionami rośliny. Rozmnażanie sasanki jest dość proste, najczęściej z nasion, które wysiewamy w okresie letnim. Rozmnażanie przez podział jest dość trudne, rośliny chorują.


 
  Najbardziej odpowiada jej miejsce słoneczne lub półsłoneczne oraz gleba lekka, piaszczysta, raczej sucha i uboga, ale dobrze zdrenowana. Bylina nie lubi ciężkiej i wilgotnej gleby. Sasanka ginie najczęściej po 4-5 latach uprawy, należy więc pamiętać o stałym odnawianiu roślin. Nie należy przesadzać dorosłych egzemplarzy, przesadzone bardzo trudno się przyjmują. Młode siewki sadzimy od razu na miejsce docelowe. Sasanka kwitnie wczesną wiosną - kwiecień, maj. Odmiany wysokogórskie kwitną w czerwcu, lipcu. Zdarza się powtórne kwitnienie w sierpniu, ale kwiaty są wtedy niestety pojedyncze. Sasanki są roślinami mrozoodpornymi. Wszystkie występujące w środowisku naturalnym odmiany Sasanki są pod ochroną. Odmiany o kwiatach białych są bardziej wrażliwe na niesprzyjające warunki, są bardziej wymagające i trudniejsze w uprawie.


 
  PIERWIOSNEK OMSZONY - Roślina wieloletnia, wys. ok. 15 cm, tworząca rozety liści. Wiosną wyrastają pędy zakończone baldachami różnokolorowych, pachnących kwiatów z białymi lub żółtymi oczkami. Siew w kwietniu-maju do skrzynek lub na palety. Nasion nie przykrywać ziemią tylko wcisnąć deseczką w podłoże. W temp. 18-20ºC wschody następują po 14-21 dniach. Na miejsce stałe wysadzać w lipcu-sierpniu, w odległości 20-25 cm. Lubi glebę żyzną, wilgotną, ale przepuszczalną. Stanowisko słoneczne lub półcień.


 
Prymula polecana jest na rabaty bylinowe do ogródków skalnych, do uprawy w pojemnikach i doniczkach. Kwitnie od marca do czerwca.


 
  PIERWIOSNEK WYNIOSŁY - Bylina dorastająca do 20 cm wysokości o liściach jajowatych, wydłużonych (do 4-8cm) oraz owłosionych. Kwiaty mogą mieć różne kolory np. biały, żółty, niebieski, karminowy i są skupione w baldaszkowate kwiatostany oraz zwrócone w jedną stronę. Jest to roślina długowieczna.


 
  Miejsce sadzenia powinno być cieniste z glebą średnio wilgotną, próchniczą. Cieszy nas swoimi kwiatami od kwietnia do czerwca.


  
GAILARDIA OGRODOWA - jest byliną z rodziny złożowych Compositae. Nazwa gatunkowa jest nazwą zbiorową mieszańców pochodzących od gatunku Gaillardia aristata (syn. Gaillardia grandiflora), występującego w stanie naturalnym w Ameryce Północnej. Rośliny osiągają 30–70 cm wysokości. Liście i pędy są miękko owłosione. Gailardia kwitnie od końca czerwca do września. Duże (średnicy ponad 8 cm) koszyczki osadzone są na szczytach sztywnych pędów. Kwiaty języczkowe są intensywnie zabarwione - są żółte, czerwone, purpurowe, jedno lub wielobarwne, natomiast kwiaty rurkowe, które zajmują środek koszyczka, mają barwę brunatno-purpurową, niekiedy są silnie wyrośnięte.


Gailardia najlepiej rośnie na glebach próchniczych, żyznych i przepuszczalnych. Należy wybrać dla niej stanowisko słoneczne. Sadzi się ją w grupach na rabatach. Nadaje się także na kwiat cięty. Rozmnaża się ją przez nasiona wysiewane wiosną (od połowy marca) lub przez podział roślin, także wiosną (najlepiej dzielić roślinę co 2–3 lata, a jeśli rośnie w glebie piaszczystej i suchej, gdzie wytworzyły długi korzeń palowy – można co 4–5 lat).


 
  FUNKIA OGRODOWA - to bylina niewymagająca o rozłożystym szerokim pokroju... Na moim ogrodzie rosną jej dwie odmiany.. Pierwsza z nich to Funkia "Halycon"- Odmiana o rozłożystym pokroju, osiągająca średnicę nawet 1 m2. Liście u młodych roślin są lancetowate, u starszych – szersze, o kształcie serca. Mają niebieskozieloną barwę (intensywniej niebieską w cieniu). Latem na wzniesionych pędach rozwijają się jasnolawendowe lub prawie białe kwiaty, w kształcie niewielkich dzwonków. Jest to jedna z najlepszych odmian o niebieskawym zabarwieniu. Wytrzymała, niewymagająca, nadaje się do uprawy w pojemnikach. Dobrze rośnie w żyznej i próchnicznej glebie. Można ją sadzić pojedynczo lub w grupach po kilka sztuk. Ładnie wygląda w zestawieniu z innymi roślinami różniącymi się odcieniem liści. Rozmnaża się ją przez podział dużych roślin wiosną lub pod koniec lata.

 
 
Druga odmiana to Funkia falista "Mediovariegata". Ojczyzną tej byliny jest Japonia. Tworzy kępy szerokości około 50 cm. Ma bardzo dekoracyjne liście – błyszczące, o intensywnie zielonych brzegach i kremowobiałych paskowanych wnętrzach. Blaszki liściowe są poskręcane i pofałdowane. Latem rozwijają się dzwonkowate, jasnofioletowe kwiaty, zebrane w luźne kwiatostany osadzone na wysokich pędach. Funkia falista dobrze rośnie w przepuszczalnej, próchnicznej glebie (na 1 m2 sadzi się pięć-siedem roślin). Ładnie wygląda w cieniu pod drzewami, gdzie jej jasne liście rozświetlają otoczenie. Można ją uprawiać w słonecznych miejscach, ale wtedy należy pamiętać o tym, żeby ją regularnie podlewać. Nadaje się do pojemników. Funkia jest odporna na choroby, niestety jej delikatne liście są przysmakiem ślimaków. Rozmnaża się ją przez podział wiosną lub pod koniec lata.


LIATRA KŁOSOWA - bylina z rodziny astrowatych Asteraceae, pochodzi z Ameryki Północnej. Osiąga 50–75 cm wysokości. Jej ozdobą są liczne kwiaty zebrane w gęste, długie kłosy osiągające od 15 do 30 cm długości. Koszyczki kwiatowe mają lilioworóżowy, fioletowy lub biały kolor (w zależności od odmiany), rozkwitają od góry do dołu (w pierwszej kolejności rozwijają się pąki na szczycie kłosa). Liatra kwitnie od lipca do końca września. Ciemnozielone liście tworzą zwarte kępy.


 
Do najbardziej znanych odmian należą: ‘Kobold’ o fioletowych kwiatach, dorastająca do 30 cm wysokości, ‘Floristan violet’ o jasnofioletowych kwiatach, ‘Floristan weiss’ o kwiatach białego koloru, dorastająca do 100 cm wysokości. Liatra jest rośliną odporną i mało wymagającą. Tworzy bulwiaste korzenie, które niestety są chętnie zjadane przez gryzonie. Aby dobrze rosła potrzebuje żyznej i przepuszczalnej gleby oraz słonecznego i niezbyt wilgotnego stanowiska. Aby obficie kwitła należy wiosną zasilić ją nawozami. Rozmnaża się ją wiosną przez podział roślin lub przez nasiona.
Kwiaty są chętnie odwiedzane przez motyle. Liatra jest rośliną miododajną..


BERGENIA SERCOWATA - Bergenia jest byliną z rodziny skalnicowatych Saxifragaceae. Pochodzi z gór Azji Środkowej. Osiąga 25–60 cm wysokości, tworzy mocne, do połowy wystające ponad powierzchnię gleby kłącze. Liście bergenii są duże, sercowate, skórzaste i zimozielone, wyrastają na długich ogonkach. 



 
Pęd kwiatowy osiągający wysokość 60 cm rozgałęzia się tylko w części wierzchołkowej. Ciemnoróżowe kwiaty, zebrane w duże wiechowate kwiatostany, pojawiają się od kwietnia do maja.



 
Bergenia jest byliną długowieczną i może pozostać na jednym miejscu nawet do 10 lat. Dobrze rośnie na glebach wilgotnych, jest bardzo odporna na niesprzyjające warunki uprawy i wytrzymała na mrozy, może być sadzona na różnych stanowiskach – w słońcu i w cieniu, także pod drzewami. Dobrze rośnie w pobliżu zbiorników wodnych. Bergenię często sadzi się w grupach, stosuje się ją na rabaty bylinowe, do ogrodów skalnych i na murki kwiatowe (w szczeliny). Rośliny rozmnaża się przez podział roślin wczesną wiosną.



 
JUKKA KAROLIŃSKA - Bylina pochodząca z południowych stanów Ameryki Północnej. Tworzy tuż przy ziemi rozetę liści o 30–60 cm długości i 3–10 cm szerokości. Liście są sztywne, mieczowate, ostro zakończone, ciemnozielone z błękitnym woskowym nalotem, brzegi mają białe, włókniste. Jukka kwitnie dopiero po kilku lub nawet kilkunastu latach uprawy. Pojedyncze, białoseledynowe, dzwonkowate kwiaty o długości około 7 cm zebrane są w okazały kwiatostan, który znajduje się na zakończeniu wyrastającego ponad liście, grubego pędu kwiatostanowego o wysokości 100–200 cm.



 
Jukki kwitną od końca czerwca do początku sierpnia. W ogrodach sadzi się je pojedynczo, bardzo często na trawnikach lub grupami na dużych rabatach. Wymaga gleby żyznej, dobrze przepuszczalnej, lekko alkalicznej (zawierającej wapń). Pożądane dla niej jest stanowisko osłonięte, jednak w pełnym słońcu (rośliny posadzone w cieniu nie kwitną). Latem należy ją obficie podlewać, zraszać liście i zasilać co tydzień płynnymi nawozami mineralnymi. Zimą rośliny posadzone w pojemnikach najlepiej przechować w widnych i chłodnych pomieszczeniach. Jukki rosnące bezpośrednio w gruncie dobrze jest na zimowe miesiące zabezpieczyć przed mrozem, na przykład gałęziami świerka. Jukki rozmnaża się przez podział silnie rozrośniętych roślin - można to robić wczesną wiosną lub w drugiej połowie lata.



GĘSIÓWKA ORZĘSIONA - Gęsiówka orzęsiona (ang. rose rockcress, coast rock cress) to niewysoka bylina, należąca do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), pochodząca z cieplejszych rejonów Ameryki Północnej.
Liście lekko ząbkowane, orzęsione delikatnie na brzegach, tworzą niewielką rozetę, z której wyrastają  nieco wyższe kwiatostany, dorastające do około 20 cm wysokości, z karminowo-różowymi, pachnącymi kwiatami, zebranymi w baldachogrona. 



 
Roślina typowo wiosenna, kwitnie od marca do maja. Po przekwitnięciu zaleca się mocne przycięcie kwiatostanów, co powoduje silniejsze rozrastanie się rozety liściowej. Gęsiówka orzęsiona wymaga ciepłych, słonecznych, najlepiej osłoniętych stanowisk oraz wilgotnej, ale przepuszczalnej gleby o odczynie obojętnym. Ze względu na swe pochodzenie – roślina dość wrażliwa na mróz, wymaga okrycia na zimę np. stroiszem (gałązkami roślin iglastych). Doskonała roślina na skalniaki, murki i na niskie rabaty. Najkorzystniej prezentuje się sadzona w grupach po 3 -10 sztuk razem. Jeśli chcemy uzyskać efekt zadarniający, należy sadzić około 11 roślin na m2. Gęsiówkę najłatwiej rozmnożymy przez podział bardziej rozrośniętych roślin, wczesną wiosną lub po kwitnieniu.



 
TOJEŚĆ KROPKOWANA - Tojeść kropkowana jest długowieczną byliną, która w stanie naturalnym występuje w południowo-wschodniej części Polski, w miejscach dosyć wilgotnych. Należy do rodziny pierwiosnkowatych Primulaceae. Ma krótkie, podziemne rozłogi i wzniesione kanciaste pędy, mało rozgałęzione, owłosione, 60–100 cm wysokości. Jajowato-lancetowate liście 5–7 cm długości wyrastają w okółkach. Charakterystyczną cechą tej rośliny są ciemne, drobne kropeczki oraz włoski występujące na spodniej stronie liści.



 
Tojeść kwitnie bardzo długo (od czerwca do sierpnia) i obficie. Liczne kwiaty, wielkości około 2 cm, tworzą długie grona. Płatki kwiatów pokryte są drobnymi, gruczołkowatymi włoskami. Złotożółte, delikatnie pachnące kwiaty wyrastają po kilka w kątach liści, na górnej części łodygi. Nadaje się na rabaty (także cieniste), przede wszystkim do ogrodów naturalistycznych. Najlepiej rośnie w pobliżu wody, dlatego dobrze sadzić ją przy zbiornikach wodnych. Tojeść wymaga gleby żyznej, gliniastej lub ilastej, wilgotnej. Rośnie równie dobrze w pełnym słońcu, jak i w miejscach zacienionych. Jest rośliną mrozoodporną. Tojeść kropkowaną rozmnażamy przez podział większych kęp na wiosnę lub jesienią. Jest to roślina dość ekspansywna, szybko się rozrasta.



 
GOŹDZIKI OGRODOWE - Goździki dorastają do około czterdziestu centymetrów wysokości. Zachwycają nas wieloma barwami, między innymi białą, kremową, żółtą  czy czerwoną. Goździki to rośliny jednoroczne, (Goździk Chiński czy Ogrodowy) lub dwuletnie (Goździk Brodaty czy Ogrodowy dwuletni) oraz byliny (Goździk Pierzasty i Alpejski). W skład grupy rodzajowej Goździków wchodzi około trzysta gatunków. Goździk ogrodowy to roślina pochodząca z Dalmacji, region południowej Europy. Uprawiana jest już od Starożytności. Hoduje się ją na kwiaty cięte. Rośnie głównie na rabatach.
GOŹDZIK BRODATY w naturze zamieszkuje tereny: Azji, Europy, Chin i Korei Północnej. Ta krótkowieczna bylina zwykle uprawiana jest jako dwuletnia. Małe kwiaty tworzą geste, pachnące kwiatostany o śr. ok. 12 cm. Są jednokolorowe lub wielobarwne, pojedyncze lub pełne i mają kolory: biały, kremowy, różowy, czerwony czy ciemny bordo. Kwitną od czerwca do września. Przyciągają motyle i inne owady.  Wys. rośliny 20-50 cm. Liście eliptycznolancetowate, całobrzegie, ostro zakończone o szer. 5-20 mm. Wymaga słonecznego stanowiska i piaszczysto-gliniastej gleby o stałej wilgotności. Na zimę młode rośliny wymagają lekkiego okrycia z jedliny. Rozmnażanie przez wysiew nasion do inspektu w maju-czerwcu. Wymagają pikowania. Do gruntu wysadza się je na początku sierpnia.



 
  GOŹDZIK PIERZASTY to bylina najczęściej uprawiana w ogrodach naszej strefy klimatycznej. Kwitnie na biało, różowo lub czerwono. Kwiaty są pojedyncze lub pełne, ładnie pachną i jest ich wiele. Osiąga 30 cm wysokości. Liście sinozielone, trawiaste. Kwiaty mocniej pachną w zależności na jak bardzo słonecznym stanowisku rosną. Rośnie nawet na stanowiskach suchych i nieco ciemnych. Bardzo długo kwitnie od czerwca do września.




 
GOŹDZIK ALPEJSKI to wieloletnia bylina, pochodząca z Alp. Tworzy zwarte, niskie kępy wysokości 5-10 cm. W maju-czerwcu u odmiany ‘Rubin’ pojawiają się duże, średnicy do 4 cm, rubinowe kwiaty. Liście szarozielone, lancetowate. Dobrze rośnie w ogródkach skalnych lub w pojemnikach z innymi wysokogórskimi „maluchami”. Może być stosowany jako roślina okrywowa, zadarniająca. Goździki alpejskie preferują gleby wapienne. Są w pełni mrozoodporne. Należy przygotować im stanowisko słoneczne lub lekko ocienione od południa; podłoże powinno być przepuszczalne, żwirowe z domieszką próchnicy i ziemi darniowej, w sezonie dostatecznie wilgotne. Sadzonki pobierane latem z niekwitnących pędów. Ten kępkowy goździk możemy podzielić późnym latem po przekwitnięciu.



 
JĘZYCZKA POMARAŃCZOWA - Ta mrozoodporna bylina z rodziny astrowatych Asteraceae dorasta nawet do 150 cm wysokości. Ma duże, okrągłosercowate, pod spodem brązowopurpurowo nabiegłe liście i kępiasty pokrój. Kwitnie od sierpnia do września – na rozgałęzionych pędach wyrastających ponad liście, pojawiają się duże, żółtopomarańczowe kwiatostany, które ciekawie kontrastują z ciemnymi liśćmi.



 
Języczka wymaga gleby żyznej, gliniastej, stale wilgotnej, pH powinno być zbliżone do obojętnego. Roślina preferuje stanowiska ocienione, nie znosi długotrwałego nasłonecznienia – podczas upałów szybko więdnie. Doskonale rośnie pod drzewami i nad zbiornikami wodnymi. Sadzi się ją w rozstawie co 40 cm. Języczkę najlepiej rozmnażać przez podział roślin wiosną (starsze egzemplarze). Można też rozmnażać ją przez nasiona wysiewane pod szkłem wczesną wiosną (rozsadę wysadza się do gruntu, gdy wyrośnie do 10–15 cm wysokości).



ROZCHODNIK OSTRY - Roślina często spotykana w słonecznych miejscach. Osiąga wysokość do 10cm. Posiada grube i eliptyczne liście o długości do 6mm. Kwiaty są koloru żółtego i mają gwiazdkowato rozmieszczone płatki. Rośnie w miejscach słonecznych i suchych. Gleba nie ma większego znaczenia, jednak najlepsze jest podłoże piaszczyste. Jest idealną rośliną do sadzenia w ogrodach skalnych i naturalistycznych. Może być używany do zazieleniania mniejszych powierzchni. Kwitnie od czerwca do lipca.


 
BARWINEK POSPOLITY - Barwinek pospolity jest krzewinką z rodziny toinowatych Apocynaceae. Rośnie dziko w Europie, także w Polsce. Rośliny osiągają 10–15 cm wysokości. Pędy są silnie rozgałęzione, dołem się płożą, górą wznoszą. Błyszczące, podłużne, eliptyczne lub jajowate liście są zimozielone.


 
Delikatne kwiaty barwinka pojawiają się w IV–V, choć pojedyncze kwiaty ukazują się całe lato. U formy wyjściowej są one barwy błękitnej, natomiast u odmian - białej bądź purpurowej. Barwinek w ogrodach stosuje się do pokrywania wolnych miejsc (zamiast trawy) pod drzewami i krzewami ozdobnymi oraz sadzi na rabatach bylinowych. Wymaga gleby darniowej lub torfowej, próchniczej, nieco wilgotnej oraz cienistego lub półcienistego stanowiska. Rozmnaża się go przez podział roślin.


 
ZŁOCIEŃ WIELKI - to bylina z rodziny astrowatych Asteraceae, rośnie dziko w Pirenejach. Łatwa w uprawie roślina wieloletnia, o dużych kwiatach średnicy 10 cm, osadzonych pojedynczo na sztywnych, wzniesionych pędach. Liście ciemnozielone, długości do 20 cm są wąskie o ząbkowanych brzegach. Kwiatostany typu koszyczek złożone są z białych, beżowych lub kremowych kwiatów języczkowych i ciasno upakowanych we wnętrzu kwiatów rurkowych żółtej barwy. Kwitną w czerwcu-sierpniu. Jest to dobra roślina na słoneczne rabaty bylinowe i na kwiat cięty. Wysokość rośliny 50-100 cm, szerokość 60 cm.

 


 
Złocienie te nie sprawiają problemów w uprawie i udają się w większości ogrodów. Wymagają gleby żyznej, słabo gliniastej, umiarkowanie wilgotnej i przepuszczalnej, stanowiska słonecznego lub półcienistego. Jesienią ścinamy stare pędy tuż przy powierzchni ziemi. Niezbędne jest odmładzanie kęp po 2-3 latach. Są w pełni mrozoodporne. Rozmnażanie w trzecim roku uprawy wczesną wiosną przez podział. Jesienią można sadzonkować rozety liściowe wraz z fragmentem pędu.


 
PELARGONIE - Rodzaj Pelargonium obejmuje 230 gatunków; nazwa wywodzi się z greckiego słowa pelargos – bocian i odnosi się do owoców, które przypominają kształtem dziób bociana. Kolekcjonowanie i wystawianie pelargonii było bardzo popularne w XIX w. Powstało wiele mieszańców, dzisiaj już zapomnianych.


 
Pelargonie należą do najpopularniejszych roślin zdobiących latem nasze balkony i tarasy. Na rynku mamy do wyboru bogatą ofertę pięknych odmian pelargonii, wśród nich szczególnie efektowne są te o kwiatach pełnych.



 
Dostępne są także pelargonie zwisające, bardzo chętnie sadzone w skrzynkach i wiszących koszykach.



 
  Pelargonie kwitną całe lato. Kwiaty nie pachną, ale cała roślina wydaje charakterystyczny dla pelargonii zapach. Odmiany o pachnących liściach po roztarciu silnie pachną cytrynowo, lawendowo, zależnie od odmiany. Wymagają pełnego nasłonecznienia. Nie lubią zraszania, które może spowodować gnicie roślin, lubią suchą atmosferę. Latem należy zasilać nawozem płynnym do roślin kwitnących co 14 dni. Pelargonie rozmnaża się przez nasiona lub sadzonki wierzchołkowe pozyskiwane późnym latem lub wczesną wiosną.



 
ROJNIK "RUBIN" - Bylina o sztywnych, mięsistych liściach. Oryginalna roślina tworząca gwiazdkowate rozety grubych liści o charakterystycznym, ciemnoczerwonym zabarwieniu. Kwitnie od czerwca do sierpnia, ze środka rozety wyrastają gęsto ulistnione pędy kwiatostanowe, zakończone różowym kwiatostanem. Dzięki licznym rozłogom, tworzy liczne kępy. Roślina łatwa w uprawie, stosowana w ogrodach skalnych, na skalnych rabatach, skarpach, murkach. Najlepiej rośnie w miejscach nasłonecznionych, podłoże przepuszczalne, piaszczyste, suche.



 
ROJNIK MUROWY - bylina o sztywnych, mięsistych liściach. Liście zebrane w płaskie zielone rozety, o szczeciniastych końcach i kłujących wierzchołkach, rozety boczne wyrastają na silnych rozłogach. Pędy kwiatostanowe sztywne, gęsto ulistnione, wysokości do 40 cm. Kwitnie w lipcu, kwiaty barwy brudnoróżowej lub purpurowej, zebrane po kilkadziesiąt na końcach pędów kwiatostanowych. Roślina łatwa w uprawie, stosowana w ogrodach skalnych, na skalnych rabatach, skarpach, murkach. Miejsca nasłonecznione, podłoże przepuszczalne, piaszczyste, suche.



 
GRZYBIEŃ BIAŁY - zwyczajowo nazywany także nenufarem lub lilią wodną – gatunek byliny z rodziny grzybieniowatych. Jeden z około 50 gatunków grzybieni. Ze względu na efektowne, duże kwiaty pływające na powierzchni wody, gatunek ten rozpowszechniony jest w uprawie, zwłaszcza w postaci odmian barwnie kwitnących. Jest to także roślina lecznicza, a dawniej także barwierska. W wielu krajach gatunek z powodu zagrożenia naturalnych stanowisk objęty został ochroną prawną, w tym także chroniony jest w Polsce, W stanie dzikim występuje w niemal całej Europie, w pasie wybrzeża Afryki północnej oraz innych częściach świata o klimacie umiarkowanym.



 
Roślina wodna o grubych, walcowatych kłączach. Liście i kwiaty unoszą się na wodzie. Liście (do 30 cm średnicy), z długim ogonkiem (w zależności od głębokości wody nawet do 2,5 m). Unoszą się na powierzchni dzięki licznym komorom powietrznym w blaszce liściowej i ogonku oraz za sprawą śluzu wydzielanego przez włoski gęsto pokrywające spód liścia.



 

  
Kwiaty na długich szypułkach, pływające, białe, duże – do 12 cm (rzadko, u odmian uprawnych do 20 cm) średnicy (największe kwiaty wśród roślin dziko występujących w Polsce). Pozbawione są miodników. Kielich jest czterodziałkowy, z działkami od zewnątrz zielonkawymi, od wewnątrz białymi. Płatki korony liczne (do 20), dłuższe od kielicha, ułożone spiralnie i stopniowo przechodzące w liczne pręciki. Pręciki są prawie do połowy swojej długości zrośnięte z zalążnią, mają nitki różnej długości, a ich liczba może dojść do 125. Kwiaty otwierają się tylko za dnia (minimalna temperatura konieczna do kwitnienia to 18oC) i są zapylane przez owady, choć występuje też samopylność. Mają delikatny, łagodny zapach i trwałość 3-4 dni. Na zimę cała roślina obumiera, zimują tylko kłącza. Sadzić je należy na dnie zbiornika, w żyznym ile bagiennym na głębokości (zwykle 40–50 cm)

                                                                                                                       OPISY ŹRÓDŁOWE ROŚLIN :
                                                                                                                                                   -SARGON
                                                                                                                                                                           -wymarzonerosliny.pl
                                                                                                                                                                           -Encyklopedia Roślin

W kolejnej części o roślinach rosnących na moim ogrodzie, przedstawię grupę kolorowych pnączy i krzewów..

C.D.N..

5 komentarzy:

  1. Wszystkie kwiaty sa piekne , az chce sie je przytulic , kocham kwiaty. Gratuluje i pozdrawiam , Betta.

    OdpowiedzUsuń
  2. piękna strona -znalazlam odpowiedż jakie kwiaty piekne przez caly rok ma córka przy domowym murku -zielone sercowate liście przez caly rok tu znalazlam odp jest to BERGENIA SERCOWATA -zastanawialam sie czy scinać jej liscie juz teraz -ale wytne tylko te brzydkie -pozdrawiam teresa

    OdpowiedzUsuń
  3. Piękno pogania piękno, jak dojdzie do tego zapach tych cudnych kwiatów, to takie podziękowanie za wkład serca w ten " ogródek "
    Pozdrawiam jola aldonka

    OdpowiedzUsuń
  4. data się zgadza , a godzina u mnie 13.15 :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Bardzo ładnie w mieszkaniach wyglądają sztuczne chryzantemy - osobiście uważam, że są w stanie poprawić wystrój praktycznie każdego miejsca, jeśli tylko mądrze wykorzystamy ich potencjał. Jest naprawdę spory wybór w sieci, między innymi w mojej ulubionej hurtowni PM-M

    OdpowiedzUsuń